Nowy budżet Wspólnej Polityki Rolnej 2023-2027 oznacza nowe zasady zgłaszania wniosków. Nie zmienia się za to termin kampanii – jak co roku, 15 marca ARiMR rozpocznie przyjmowanie wniosków o płatności bezpośrednie i obszarowe za 2023 rok. Dokumenty można będzie składać wyłącznie drogą elektroniczną, za pomocą aplikacji eWniosekPlus.

Minimalne wymagania, jakie musi spełnić rolnik ubiegający się o płatności bezpośrednie to:

• kwalifikujący się obszar gospodarstwa, w odniesieniu do którego wystąpiono z wnioskiem o płatności bezpośrednie, nie mniejszy niż 1 ha,
• w przypadku rolników posiadających mniej niż 1 ha, ale otrzymujących płatności do zwierząt (w tym płatności do dobrostanu) – minimalna kwota płatności bezpośrednich musi wynosić co najmniej 200 EUR.

Interwencje realizowane w formie płatności bezpośrednich oraz płatności ONW będą przyznawane wyłącznie rolnikom aktywnym zawodowo. Za rolnika aktywnego zawodowo automatycznie będzie uznawany rolnik, którego kwota płatności bezpośrednich za poprzedni rok nie przekracza 5 tys. EUR. 

W przypadku, gdy kwota płatności bezpośrednich przekracza 5 tys. EUR, rolnik jest uznawany za aktywnego, jeżeli nie prowadzi żadnej z działalności wymienionej na negatywnej liście, czyli nie administruje portami lotniczymi, wodociągami, stałymi terenami sportowymi i rekreacyjnymi oraz nie świadczy usług przewozu kolejowego lub usług w zakresie obrotu nieruchomościami.

Warunkowość

Płatności bezpośrednie i obszarowe będą powiązane w tym roku z realizacją określonych wymogów. Ich wypłata będzie zależała od spełnienia tzw. warunkowości. Jest to podstawowy, obowiązkowy element płatności bezpośrednich. Kładzie większy nacisk na kwestie środowiskowe i klimatyczne. Będzie połączeniem wymogów zazielenienia i zasady wzajemnej zgodności (w skład której wchodzą normy dobrej kultury rolnej zgodnej z ochroną środowiska – normy GAEC i podstawowe wymogi w zakresie zarządzania – wymogi SMR). Jeśli rolnik nie będzie przestrzegać wymogów warunkowości, kwota płatności może ulec zmniejszeniu o 3%. 

Od tego roku rolnicy posiadający mniej niż 10 ha gruntów ornych, muszą obowiązkowo podać dane dotyczące poszczególnych zasiewów.

Tytuł prawny do gruntów

Rolnik musi posiadać prawo do użytkowania gruntów (tytuł prawny), do których ubiega się o przyznanie płatności na dzień 31 maja roku, w którym składa wniosek. Warunek posiadania prawa do użytkowania gruntów może zostać spełniony poprzez wszystkie dopuszczone prawem formy.

W tym roku przewiduje się płatności w postaci:

• podstawowego wsparcia dochodów do celów zrównoważoności (płatność podstawowa), 
• uzupełniającego redystrybucyjnego wsparcia dochodów do celów zrównoważoności (płatność redystrybucyjna), 
• uzupełniającego wsparcia dochodów dla młodych rolników (płatność dla młodych rolników), 
• płatności w ramach wsparcia dochodów związanego z produkcją (13 sektorów),
• przejściowego wsparcia krajowego – dwa instrumenty:
  • uzupełniająca płatność podstawowa 
  • płatność niezwiązana do tytoniu, 
• płatności ONW, 
• płatności rolnośrodowiskowo-klimatycznych 
• płatności ekologicznych.

Ekoschematy

Ważną nowością, która będzie miała wpływ na zwiększenie kwoty przyznanych płatności są ekoschematy. To nowy rodzaj płatności bezpośrednich za realizację praktyk korzystnych dla środowiska, klimatu i dobrostanu zwierząt, które wykraczają ponad podstawowe wymogi określone w warunkowości. Realizują wszystkie cele środowiskowe i klimatyczne WPR dotyczące łagodzenia zmian klimatu i przystosowywania się do nich, wspierania zrównowa-żonego rozwoju i ochrony zasobów naturalnych, takich jak woda, gleba i powietrze oraz ochrony bioróżnorodności. 

Ekoschematy obszarowe obejmą: 

• rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi w tym praktyki takie, jak:
  • ekstensywne użytkowanie TUZ z obsadą zwierząt, 
  • międzyplony ozime/wsiewki śródplonowe, 
  • opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia – wariant podstawowy i wariant z wapnowaniem, 
  • zróżnicowana struktura upraw, 
  • uproszczone systemy uprawy, 
  • wymieszanie słomy z glebą, 
  • wymieszanie obornika na gruntach ornych w ciągu 12 godzin od aplikacji oraz stosowanie płynnych nawozów naturalnych innymi metodami niż rozbryzgowo na gruntach ornych i trwałych użytkach zielonych, 
• dobrostan zwierząt, 
• obszary z roślinami miododajnymi, 
• prowadzenie produkcji roślinnej w systemie Integrowanej Produkcji Roślin, 
• biologiczna ochrona upraw 
• retencjonowanie wody na TUZ. 

System punktowy 

Płatność za realizację ekoschematu rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi oraz dobrostan zwierząt będą objęte systemem punktowym. Do każdej z tych praktyk jest przypisana odpowiednia liczba punktów, która odpowiada wysokości planowanej stawki za daną praktykę (1 pkt odpowiada ok. 22,47 EUR ≈ 100 zł). Stawki płatności określane w EUR są przeliczane na złotówki według kursu ustalonego na ostatni dzień roboczy września danego roku. 

W przypadku pozostałych ekoschematów będzie przysługiwać płatność do hektara.

Zapraszamy do Powiatowych Zespołów Doradztwa Rolniczego, gdzie doradcy pomogą w wypełnianiu wniosków o dopłaty obszarowe, za pomocą aplikacji eWniosekPlus, a także w doborze ekoschematów do specyfiki gospodarstwa rolnego.