De minimis, to forma pomocy publicznej, która nie wymaga uprzedniej zgody Komisji Europejskiej w drodze notyfikacji. W sektorze produkcji rolnej nie może przekroczyć 15 000 euro brutto, natomiast w sektorze rybołówstwa – 30 000 euro brutto, licznych  w okresie trzech lat podatkowych.

       Wysokość pomocy będzie obliczana jako iloczyn powierzchni upraw dotkniętych skutkami suszy lub powodzi oraz stawki zależnej od rodzaju uprawy. Wysokości stawek nie są jeszcze znane, ogłosi je minister rolnictwa i rozwoju wsi po podsumowaniu protokołów z szacowania we wszystkich województwach, najpóźniej na 14 dni przed rozpoczęciem terminu składania wniosków. 

       Natomiast ustalono już wysokość stawki pomocy dla gospodarstw, w których szkody były szczególnie wysokie - powstały co najmniej na 70% powierzchni uprawy - ma ona wynieść 1000 zł do 1 hektara ubezpieczonych upraw. Uprawy nieubezpieczone podlegają opisywanym poniżej ograniczeniom - zmniejszeniu pomocy o 50%. Dla nich stawka wyniesie 500 zł do 1 hektara.

      Dla producentów prowadzących chów lub hodowlę ryb słodkowodnych w stawach rybnych położonych na obszarze gmin, w których w 2018 r. wystąpiła susza… lub powódź, stawka ryczałtowa pomocy wyniesie 300 zł na 1 ha powierzchni gruntów pod stawami zarybionymi.

      Rozporządzenie wprowadza kilka ograniczeń wysokości pomocy. Po pierwsze, nie może być ona wyższa niż 80% kwoty obniżenia dochodu z produkcji rolnej lub roślinnej lub 90% obniżenia dochodu, jeśli wystąpiło ono na obszarach z ograniczeniami naturalnymi lub innymi szczególnymi ograniczeniami (ONW). Po drugie – gdyby kwota pomocy i uzyskanych odszkodowań z tytułu ubezpieczeń przekroczyła wskazane powyżej progi – wysokość pomocy będzie ustalana jako różnica między wyliczonym progiem 80 lub 90% obniżenia dochodu i wysokością odszkodowania. Po trzecie, do wysokości pomocy udzielanej do limitu 80 lub 90% obniżenia dochodu wlicza się również dopłaty do oprocentowania kredytów „klęskowych” (o czym mowa poniżej). Po czwarte wreszcie  – pomoc będzie pomniejszana o 50% jeśli w dniu wystąpienia szkód w uprawach rolnych co najmniej 50% powierzchni upraw w gospodarstwie rolnym, z wyłączeniem łąk i pastwisk, nie było ubezpieczonych od co najmniej jednego z ryzyk wymienianych w ustawie o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich (suszy, gradu, deszczu nawalnego, ujemnych skutków przezimowania, przymrozków wiosennych, powodzi, huraganu, pioruna, obsunięcia się ziemi lub lawiny). 

       Wnioski o pomoc będą przyjmować Biura Powiatowe Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Nieodłącznym dokumentem do wniosku będzie kopia protokołu z oszacowania szkód. Jeśli pomoc będzie udzialana w formule de minimis, protokół strat nie jest poświadczany przez wojewodę, natomiast w formule pomocy publicznej na protokole oszacowania strat musi znaleźć się adnotacja wojewody o wystąpieniu szkody.  ARiMR zapowiada również konieczność dołączenia kopii polisy ubezpieczeniowej i potwierdzenie wniesienia opłaty - jeśli ubezpieczenie było zawarte. Co ciekawe, w przypadku producentów ryb ten protokół nie jest wymagany, niezbędna natomiast będą inne, np. oświadczenie o powierzchni zarybionego stawu lub o złożeniu sprawozdań statystycznych do Instytutu Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie.

       W przypadkach korzystania z  formuły de minimis należy przedłożyć oświadczenie lub zaświadczenie o wysokości pomocy w tej formie otrzymanej w ciągu ostatnich 3 lat.

       Rozporządzenie Rady Ministrów wprowadza jeszcze jedną formę pomocy finansowej –  zawieszenie przez bank, na wniosek kredytobiorcy, spłaty rat kredytu bankowego zaciągniętego na inwestycje rolnicze lub wznowienie produkcji rolnej - na okres nie dłuższy niż 2 lata. Ponieważ banki angażują swój kapitał, w okresie zawieszenia spłaty rat muszą otrzymywać odsetki – spłatę tych odsetek bierze na siebie Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, tylko że:

• • dla kredytów zaciągniętych do 30 kwietnia 2007 r. – po zakończeniu okresu zawieszenia spłaty rat kredytobiorca musi zwrócić Agencji zapłacone przez nią odsetki,
  • dla kredytów zaciągniętych po 1 maja 2007 r. – oprocentowanie zapłacone przez Agencję pomniejsza kwotę dopłat do oprocentowania ustaloną w umowie kredytu bankowego, czyli pośrednio, prowadzi do wzrostu oprocentowania niespłaconej części kredytu.

       Już teraz można też zapowiedzieć kredyty preferencyjne na wznowienie produkcji rolnej (KL02). W bankach współpracujących w tym zakresie z Agencją, tj. Banku Pekao, SGB Banku, Banku BGŻ BNP Paribas, Banku Zachodnim WBK, Banku Polskiej Spółdzielczości i Krakowskim Banku Spółdzielczym będzie można ubiegać się o kredyty preferencyjne na wznowienie przerwanej produkcji. Potencjalna kwota kredytu jest bardzo wysoka: 5 mln zł na gospodarstwo rolne i 8 mln zł na dział specjalny produkcji rolnej, ale faktyczna wysokość kredytu jest zależna od wysokości poniesionych strat i nie może przekroczyć kwoty obniżenia dochodu. Dlatego, niezbędnym załącznikiem do wniosku kredytowego jest protokół z oszacowania szkód. Udział własny nie jest wymagany, ale trzeba udokumentować wydatki w wysokości co najmniej połowy kredytu. Wydatki te mogą być przeznaczone na zakupy środków do produkcji związanych z odtworzeniem produkcji rolnej: nawozów, pasz, środków ochrony roślin, materiału siewnego, paliwa na cele rolnicze czy zwierząt wchodzących do stada obrotowego.

       „Preferencyjność” kredytu polega na zastosowaniu dopłat do oprocentowania, przez co obniża się koszty obsługi – w 2018 roku kredyty będą udzielane z oprocentowaniem płaconym przez producenta rolnego w wysokości od 0,5% w skali roku. Agencja dopłaca do różnicy oprocentowania maksymalnie przez 4 lata.

       Tak, jak w przypadku pomocy finansowej w postaci dopłat do hektara, tak i tu istnieją ograniczenia. Dopłaty do oprocentowania w gospodarstwach, w których szkody były niższe lub równe 30% rocznej produkcji udzielane są w formule de minimis – nie mogą więc przekroczyć 15 tys. euro w rolnictwie lub 30 tys. euro w rybołówstwie, liczonych w okresie 3 lat.

       Na realizację opisanego Programu pomocy dla gospodarstw rolnych i rybackich poszkodowanych przez suszę w 2018 r. rząd zamierza przeznaczyć 799,5 mln zł liczonych bez umorzeń płatności w KRUS, KOWR i podatku rolnego. [Ostatnie szacunki z końca sierpnia br. wskazują na straty rzędu 3,6 mld zł spowodowane suszą, która wystąpiła na obszarze 3,8 mln hektarów. Z powodu wzrostu skali szkód Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi zapowiada zwiększenie pomocy do ok. 1,5 mld zł.]